Dzisiaj chciałabym napisać o tym, co jest bardzo ważnym elementem terapii, a także dokonywania wszelkich zmian w życiu, co kształtuje nasze relacje, czyli o monologu wewnętrznym.

Zdarza się Wam pewno zastanawiać, dlaczego będący w tej samej sytuacji różni ludzie zachowują się odmiennie. Albo – co powoduje, że dokonujemy wyborów. Albo – dlaczego odczuwamy takie emocje, a nie inne.

 

Psychoterapia poznawczo – behawioralna

 

W psychologii jest wiele podejść, ale wg  psychologów poznawczo- behawioralnych przed emocjami są poszczególne myśli, które z kolei są efektem przekonań dotyczących siebie, innych ludzi i natury świata. Myśli te nieustająco przesuwają się w naszej głowie, tworząc monolog wewnętrzny.

Piszę o tym w pewnym skrócie, jeżeli ktoś chce więcej dowiedzieć się na temat tego podejścia, to odsyłam do literatury, której jest sporo, także w necie można znaleźć wiele ciekawych artykułów na ten temat.

Podejście to jest moim zdaniem bardzo praktyczne i daje duże możliwości pracy, zarówno terapeutycznej, jak i służącej rozwojowi. Tutaj chciałabym poprzez kilka przykładów pokazać jak ono działa.

 

Scenariusz zawierający monolog wewnętrzny

 

Otóż zwykle scenariusz wygląda tak:

Para Mieszana Monolog wewnętrzny a relacje Zdarzenie Myśli Emocje Konsekwencje

 

Monolog wewnętrzny w relacjach

Studium przypadku.: Spotkanie dwojga ludzi

Zdarzenie (A): Dziewczyna spotyka chłopaka, na imprezie, znają się ze słyszenia, zwracają na siebie uwagę, spoglądają, chłopak robi minę emocjonalnie niejednoznaczną.

 

Para Mieszana Monolog wewnętrzny a relacje Chłopak

 

I tu pozwolimy sobie na mały zwrot akcji i zaczniemy od końca, czyli od konsekwencji (D):

D1:  Dziewczyna uśmiecha się do niego.

D2: Chłopak dostaje w twarz.

D3: Dziewczyna uśmiecha się i zagaduje, flirtuje.

D4: Dziewczyna odchodzi gwałtownie.

 

A teraz pytanie – Jakie macie pomysły, co stoi za poszczególnymi B (Myśli)  i C (Emocje)?

(Trochę to wygląda jak zagadka detektywistyczna, ale praca z przekonaniami trochę przypomina tego typu zagadki.)

I znowu zwrot, bo zanim przejdziemy do (mojego) wyjaśnienia, chciałaby trochę więcej napisać o tym, co rozumiem pod pojęciem przekonań.

 

Przekonania:

Przekonania dotyczące siebie

 

Są to myśli, sądy, które mamy na własny temat.  Żeby je wytropić trzeba dokończyć zdanie: „Jestem….”;   „Ludzie myślą o mnie….”; „Mogę/ Umiem/ Przydarzy mi się….”.

Np.: „Jestem nieudacznikiem”; „Jestem wyrozumiała”; „Zawsze wybieram złych facetów.”

 

Przekonania dotyczące ludzi

 

To co myślimy o tym, jacy są inni ludzie.

Np.: „Ludzie są wredni”; „Ludzie są dobrzy”; „Faceci to świnie”.

Są to także przekonania dotyczące ról społecznych: „Dobra matka…” ; „Dobra żona….”; „Prawdziwy mężczyzna…..”.

 

Przekonania dotyczące świata

 

Sądy na temat natury świata, życia, rzeczywistości. Np.: „Świat jest okrutny”; „Życie zawsze zaskakuje, jest nieprzewidywalne”.

 

Rozwiązanie zagadki

 

W przypadku Konsekwencji D1 – Dziewczyna uśmiecha się do niego:

Myśli na swój temat: „Jestem miłą osobą, ludzie mnie lubią”; „Świat stoi przede mną otworem”..

Na temat ludzi: „Ludzie są dobrze nastawieni do innych ludzi.”; „Mężczyźni są interesujący.”

 

Para Mieszana Monolog wewnętrzny a relacje Dziewczyna Radość

 

 

Na temat świata:  „Świat jest przyjaznym miejscem”; „Imprezy to dobra okazja do zawarcia bardzo fajnych znajomości”.

Emocja C1: radość, nadzieja.

W przypadku Konsekwencji D2 – Chłopak dostaje w twarz:

Myśli na swój temat: „Zawsze mam pecha”; „Nie może mnie spotkać nic dobrego”; „Jak któryś na mnie spojrzy, to na pewno oblech”.

Na temat ludzi: „Mężczyźni to świnie”; „Ale się obrzydliwie gapi, pewno chce jednego”; „Trzeba ich szybko ustawić, zanim się nie rozzuchwalą”

Na temat świata: „Świat jest okropnym miejscem”; „Najlepszą obroną jest atak”.

Emocja C2: złość, wściekłość, ale też lęk.

W przypadku Konsekwencji D3 – Dziewczyna uśmiecha się i zagaduje, flirtuje:

Myśli na swój temat: „Żaden mi się nie oprze”.

Na temat ludzi: „Mężczyźni to zdobycz.”

Na temat świata:  „Życie to zabawa”.

Emocja C3: radość, pewność siebie.

 

Para Mieszana Monolog wewnętrzny a relacje Dziewczyna Żaden się nie oprze

 

W przypadku Konsekwencji D4 – Dziewczyna odchodzi gwałtownie:

Myśli na swój temat: „Jestem paskudna, na pewno to zauważył”.

Na temat ludzi: „Ludzie są wredni, zawsze negatywnie oceniają innych.”

Na temat świata:  „Świat jest okropnym miejscem”.

Emocja C4: smutek, rozpacz, złość.

 

Czy monolog wewnętrzny jest możliwy do zmiany?

 

Nie mamy często wpływu na zdarzenia, także emocje, kiedy się pojawią, są trudne do opanowania. To nad czym możemy pracować, to myśli.

O tym, jak pracować, napiszę za miesiąc, praca nad zmianą sposobu myślenia jest możliwa także samodzielnie, chociaż lepiej ją robić z kimś kto ma dystans, wspiera, mobilizuje tak jak np. coach/coachka czy terapeuta/terapeutka.

Zapraszam do wspólnego przyglądania się monologowi wewnętrznemu na terapii lub w trakcie sesji  coachingowych.

Pozdrawiam,

Kinga Józefowicz Terapeuta DDA i DDD

 

 

 

Kinga Józefowicz