Słowa mają moc.

Prowadzą często do powstania silnych uczuć, które tworzą lub utrwalają nasze przekonania.

Na przykład „Partner mnie nie szanuje”, lub bardziej w swoją stronę; „Jestem najgorszym mężem na świecie” lub „Jestem do niczego”.

 

Para Mieszana Mój partner mnie nie szanuje czy zniekształcenie poznawcze Obrażeni

 

Wyobrażam sobie, że usłyszeć coś takiego we własnej głowie, to jak samemu, dobrowolnie zdjąć nie tylko różowe okulary, ale dodatkowo świadomie wbić sobie kolec w serce.

Nie jest łatwo, zawsze boli i … ciągnie się za nami, zatruwając każdy dzień i oddech, który nam towarzyszy.

Znajdą się pewnie tacy którzy powiedzą, że „to minie”, „będzie lepiej” lub „wyluzuj”. Kiedy jednak jesteście w trakcie tej, własnoręcznie przeprowadzanej bez znieczulenia trepanacji czaszki – to nie pomaga.

Utrata zaufania do partnera, czy brak oparcia w jego zachowaniu i wsparcie, którego nie ma tam gdzie być powinno, odziera ze złudzeń i utwardza niejedno serce, nieraz na długo zamykając je na miłość.

To naturalne.

Kiedy doznaliście krzywdy.

Okłamano było.

Zdradzono.

Sprzeniewierzono wasze zaufanie.

Wykorzystano łatwowierność i wiarę w partnera lub partnerkę.

 

A co jeśli … chociaż to przecież niemożliwe, ale …

Co jeśli to, czego teraz doświadczamy, to nie tylko konsekwencje pewnych zdarzeń, ale wynik zniekształcenia? Zniekształcenia, którego doświadczasz w wyniku powtarzania schematu percepcyjnego, który utrwalasz nawet kiedy bieżące doświadczenia temu przeczą, natomiast Ty trwasz przy krzywdzie lub bólu, który Tobie zadano?

Możliwe?

 

Wyobraź sobie, że postrzegasz partnera wciąż przez okulary – zmieniliśmy tylko ich kolor z różowych (mało realistycznych) na brudnoszare lub niemal zupełnie czarne?

 

Co możemy zrobić by pozbyć się tych szkodliwych filtrów?

 

Ból, cierpienie, poczucie krzywdy, żal i gniew – bywają nie tylko ważnymi momentami dla uzmysłowienia sobie tego, że coś nas niszczy i podjęcia działań obronnych. Są też sygnałem ostrzegawczym, który wcześnie odczytany, może nas uchronić od licznych negatywnych i nieprzyjemnych konsekwencji

 

Jeśli jednak pozostaniemy w tym stanie na dłużej, będzie nas zatruwać i powodować, że wszystko czego doświadczymy i zobaczymy, odbierzemy jako zniekształcone, a ponadto będziemy (pozostając w tym stanie) dopasowywać to co nam się przytrafia do przetwarzanego najmocniej wzorca, jakim jest poczucie krzywdy, tym samy utrwalając go i dopisując nowe wersy do już i tak znanego na pamięć utworu.

 

Konsekwentne i budowane w ten sposób przekonania, mogą nie tylko wypaczyć relacje z tą osobą, lecz dodatkowo stworzyć mechanizm który będzie adaptował nas i kierunkował w nowych kontaktach na powtarzanie tego szkodliwego wzorca, zbudowanego z podejrzeń, przekonań o złej woli, czy wyolbrzymionych dowodów urojonej winy.

 

Nie jesteśmy jednak tacy całkiem bezbronni.

 

Poniżej przykłady typów zniekształceń oraz przykłady werbalnych komunikatów, które mogą przy nich współwystępować.

 

Typy zniekształceń

 

Para Mieszana Mój partner mnie nie szanuje czy zniekształcenie poznawcze Zniekształcenia

 

  1. Nadmierne uogólnianie – „Ty zawsze …” , „Ty nigdy …”
  2. Myślenie spolaryzowane – „Albo Ja, albo Twoja matka” , „Albo będzie po mojemu, albo wcale”
  3. Widzenie tunelowe – „O! Jak zwykle to samo”, „Żebym choć raz, doczekała się czegoś innego”
  4. Personalizacja – „Czemu tak na mnie patrzysz? (Czyżbym zrobił coś nie tak?” , „Coś znowu zrobiłem? (Widzę to po twojej minie)”
  5. Negatywne etykiety – „Ale z ciebie kłamczuch/bałaganiarz”, „Tylko ty możesz robić tak głupie interesy”
  6. Negatywna atrybucja – „Nie spodziewam się niczego dobrego po tobie”, „W sprawach swojej rodziny, zawsze coś kręcisz”
  7. Rozumowanie subiektywne – „Jestem taka wkurzona, bo tak wrednie się zachowałeś”, „Ponieważ tak bardzo się boję, musiałeś zrobić coś strasznego”

 

Pamiętacie?

Słowa mają moc.

 

To, jak zapamiętujemy wydarzenia, kształtuje się przy udziale emocji i z czasem, gdy nasza pamięć ma ograniczony dostęp do faktów, posiłkuje się zapisanymi współwystępującymi wtedy emocjami.

I tak uczucie niepokoju, lub lęku będzie przywoływać negatywnych doświadczeń z przeszłości, a jeśli w zasięgu wzroku pojawi się osoba przypisana do wcześniejszych wspomnień, tym silniej utrwalimy nasze negatywne wzorce poznawcze.

 

Co więc robić, by było nam lepiej w relacji?

 

Para Mieszana Mój partner mnie nie szanuje czy zniekształcenie poznawcze Zgoda

 

Po pierwsze, aktualizujemy swoja bazę danych o partnerze czy bliskich nam osobach. Im rzadziej to robimy, tym większe niebezpieczeństwo pojawienia się automatyzmów i kolejne samonakręcające się myśli.  Bez udziału świadomości będziemy dla nich szukać dowodów, jak np. „partner już mnie nie szanuje”, lub „ON jest złośliwy”.

 

Po drugie, spójrzmy prawdzie w oczy – sami mamy jakieś mniejsze lub większe skazy na sumieniu i generalizowanie oraz uogólnienia sądów względem innych, może zwyczajnie obróć się za jakiś czas przeciw nam, więc w ramach prewencji dbajmy też o to by nam dano w przyszłości drugą szansę.

 

Dodatkowo (lub po trzecie), korzystajmy z okazji by na rytuałach budować bliskość i odświeżać (jeśli jest okazja to wspólnie) przyjemne dla nas wspomnienia i celebrować święta.

 

Jeśli jednak widzicie, że coś jest nie tak – stosujecie powyższe zniekształcenia, a podejmowane próby naprawy sytuacji nie przynoszą pożądanych efektów, zastanówcie się nad poszukaniem zewnętrznego wsparcia.

 

Coaching, terapia i/ lub warsztaty dające umiejętności komunikacyjne mogą (w zależności od etapu na którym jesteście) być dla Was pomocne i wesprzeć Was zewnętrznym spojrzeniem osoby niezaangażowanej w Wasze codzienne relacje.

 

Trzymam za Was kciuki i wierzę, że zależy wam na waszych relacjach.

Bierzcie byka za rogi i dokąd starcza Wam sił – podejmujcie działania.

 

Łukasz Kowalski

 

 

 

Łukasz Kowalski